Kmdr ppor. Wilhelm K. Pacewicz

W hołdzie oficerowi Polskiej Marynarki Wojennej walczącemu za Polskę i za wolność innych narodów w II Wojnie Światowej (1939 - 1945)

 

"...Boje o Oksywie, Hel, walki okretów polskich na Bałtyku, Atlantyku, Morzu Śródziemnym i wodach arktycznych tworzą piekne stronice dziejów ojczystych. Jesteście częścią Polskich Sił Zbrojnych, kra ani na chwilę nie przerwała walki.
*Nazwy naszych okretów zapisane są złotymi zgłoskami w wielkiej Księdze Chwały. Marynarze polscy dowiedli nieraz, że umieją dla Ojczyzny umierać.  Pracą swoją i znojem codziennym dowód składają, że umieją dla Niej żyć, walczyć i zwyciężać"...


(Z Rozkazu Wodza Naczelnego, gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego na 25-lecie Polskiej Marynarki Wojennej, Londyn, 2 listopada, 1943 r.)

Niszczyciel "Błyskawica".  Kampania norweska i bitwa o Narwik - kwiecień 1940.

Komandor W. K. Pacewicz

jest jednym z nielicznych żyjących jeszcze i zasłużonych uczestników II Wojny Światowej, którzy rozsławili Polską Marynarkę Wojenną w walkach na morzach i oceanach świata i budowali dobre imię Polski morskiej - członka koalicji państw morskich walczących przeciwko niemieckiej Kriegsmarine i Luftwaffe.

Po ukończeniu w 1934 r. Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej w Toruniu, Komandor Pacewicz służył jako oficer wachtowy na ORP "Wicher", ORP "Rybitwa", ORP "Wilia" a także na żaglowcu szkolnym "Iskra".  Po wybuchu II Wojny Światowej, Kmdr. Pacewicz przedostaje się do Wielkiej Brytanii i od stycznia 1940 r. służy w Kierownictwie Marynarki Wojennej w Londynie.

Ważniejsze operacje bojowe, w których uczestniczył Kmdr. W. K. Pacewicz

Bitwa o Narwik.

Od kwietnia 1940r. Kmdr. Pacewicz uczestniczył w operacji desantowo-morskiej w bitwie o Narwik.  Główna rola przypadła flocie, w skład której (oprócz okrętów brytyjskich) brały udział polskie niszczyciele ORP "Błyskawica", ORP "Burza" i ORP "Grom" (zatonął w walce z samolotami Luftwaffe) oraz okręt podwodny ORP "Orzeł". Okręty te wspierały swoją artylerią walczące w Norwegii oddziały Sprzymierzonych.  Na lądzie w bitwie brała udział polska Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich. W bitwie o Narwik uczestniczyły również polskie statki pasażerskie "Sobieski", "Batory" i "Chrobry", który zatonął w rejonie Bodo od bomb lotniczych.

Główne Odznaczenia:
Dwukrotnie Krzyż Walecznych, Medal Morski z 3 okuciami, Norweski Medal za Narvik

Atak na Lofoty.

15-go grudnia 1941 r. Kmdr. Pacewicz na polskim niszczycielu "Krakowiak" brał udział w ataku "Anklet' na niemiecką bazę w Rheine na Lofotach.  Celem operacji było zniszczenie niemieckich urządzeń w porcie, a także znajdujących się tam punktów obserwacyjnych, nasłuchowych i radiowych, a potem wykorzystanie portu jako bazy do zwalczania niemieckiej żeglugi w tym rejonie.  Zespół w składzie krążownik "Arethusa", niszczyciele "Ashanti", "Bedouin", "Eskimo", "Krakowiak", "Kujawiak", "Lamerton" i "Somali", dwie norweskie korwety "Acanthus" i "Eglantine", trzy trałowce, dwa zbiornikowce i dwa okręty desantowe opuściły Scapa Flow 22 grudnia.  Trzy dni później po zniszczeniu urządzeń operację zakończono i okręty powróciły do swych baz.

Operacja pod Dieppe.

18 sierpnia 1942 ORP lązak" opuścił Portsmouth w ramach operacji, "Jubilee", której celem było lądowanie wojsk alianckich pod Dieppe. Przydzielony został do sił osłony i wsparcia desantu.  W trakcie operacji trwającej do 19 sierpnia zginęło blisko 1000 żołnierzy, głównie kanadyjskich.  Polski niszczyciel przez 15 godzin odpierał 30 atakłw samolotów nieprzyjacielskich zestrzeliwując dwa samoloty niemieckie Do217, jednego Me 109 i jednego Ju 88.

Następnie ORP "Ślązak" ostrzeliwał 20 razy niemieckie artylerie nadbrzeżne. Przyjął na swój pokład 21 rannych żołnierzy kanadyjskich, pieciu marynarzy niemieckich z zatopionego trałowca i jednego pilota brytyjskiego. Podczas kolejnego zmasowanego ataku nieprzyjacielskich samolotów bomba, która wybuchła blisko burty spowodowała uszkodzenia maszyn, zniszczeniu uległ dalmierz i dalocelownik. Na okręcie zginęło 3 marynarzy a 12 zostało rannych. Uszkodzony okręt dotarł o własnych siłach do Portsmouth i skierowany został do remontu.

Wsparcie desantu na Sycylii.

ORP lązak" - kwiecień 1942 - kwiecień 1944, m. in. patrole na Morzu Śródziemnym i wsparcie desantu na Sycylii - Salerno - Włochy

Niszczyciel ORP "Ślązak" ostrzeliwuje Sycylie

Lipiec 1943. W walkach i wsparciu artyleryjskim lądowania wojsk alianckich na Sycylii Kmdr. Pacewicz brał udział jako Zastępca Dowódcy na ORP "Ślązak". W akcji tej wzięły również udział polskie niszczyciele ORP "Piorun" i ORP "Krakowiak" oraz okręty podwodne ORP "Sokół" i "Dzik".  W desancie brało udział 478 tysięcy żołnierzy z tego 250 tysięcy brytyjczyków i 228 tysięcy amerykanów.  Wsparcie morskie zapewniała brytyjsko-amerykanska flota Morza Śródziemnego podzielona na zgrupowanie wschodnie i zachodnie. Celem operacji "Husky" było zdobycie Sycylii i stworzenie przyczólka do inwazji na kontynent oraz umocnienie panowania aliantów w środkowym basenie Morza Śródziemnego.

Kmdr. Pacewicz na ORP "ISKRA"

Wybuch wojny zastał Komandora Pacewicza na pokładzie okrętu szkolnego Marynarki Wojennej ORP "Iskra", na morzu niedaleko Casablanki gdzie żaglowiec ten zawija 2 września 1939 r

W dniu 10 września 1939 r. załoga "Iskry" dała pokaz prawdziwej odwagi i poświęcenia ratując załogę francuskiego krążownika minowego "Pluton", na którym nastapiła eksplozja min. Następnie "Iskra" przeszła do Port Lyautey, gdzie 19 października 1939 r. wyokrętowano kursantów i załogę, pozostawiając kilka osób nadzoru.  Z tego portu, przez Francje Kmdr. Pacewicz przedostaje się do Wielkiej Brytanii.

W styczniu 1949 Kmdr. Pacewicz z Wielkiej Brytanii wyemigrował do Kanady.  Przez 5 lat pływał jako 3-ci oficer na statkach handlowych a następnie na lądzie jako supercargo.  Od 1955 do 1965 pracował w Canada Air i w tym czasie studiował na Uniwersytecie w Montrealu.
 

W 1967 przenosi się do USA, gdzie zatrudniony jest z firmie Boeing w Seattle. W tym samym roku otrzymał obywatelstwo USA.  Na emeryturę przeszedł w 1985 r.  Jest aktywnym działaczem Samopomocy Marynarki Wojennej w Londynie i brał udział w światowych zjazdach tej organizacji.  W 1978 roku uczestniczył w Zjeździe Polaków w Toronto.
 

Obecnie mieszka u swojej córki Krystyny w Bellevue, w stanie Washington.

 

Źródła:

1) Sawicki, J. K. (Red.), 1996, Kadry Morskie Rzeczypospolitej, Cz.I: Korpus Oficerow 1918-1947,
2) Polska Marynarka Wojenna Od Pierwszej do Ostatniej Salwy w Drugiej Wojnie Swiatowej, Instytut Literacki w Rzymie, 1947,
3) http://db.toolbuyers.com,
4) http://www.strategie.com.pl
5) http://stat.webmedia.pl/cgi-bin/analbryskadow

6)
www.polishnavy.prv.pl

7) Kmdr.ppor. Michal Benett-Bialowski, Tekst przemówienia jubileuszowego, 2002
8) Rozmowa i materiały biograficzne otrzymane od Kmdra Pacewicza.

Opracował: V. M. Kaczynski, University of Washington, Seattle, WA. Email: vkaczyn@u.washington.edu lub vkaczynski@.msn.com

 

Aktualizacja: 05/09/2006